دسته: فکری و فلسفی
-
چرا دیگر شاهد انقلاب سوسیالیستی نیستیم؟
مدتهای مدیدی است کە دیگر نە شاهد انقلاب سوسیالیستی در جائی در جهان هستیم و نە شاهد اوج گیری زمینەهای پیدایش چنین گرایشی. برعکس حتی شاهد آن هستیم کە بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و بلوک شرق، آن کشورهائی هم کە بکل در چهارچوب سوسیالیسم تعریف می شدند، در اقتصاد، علیرغم حفظ قدرت توسط حزب […]
-
احتیاط، روح دوران
شاید هیچ کلمەای بە اندازە ‘احتیاط’ نتواند از لحاظ روانشناسی و رفتار، جامعە ایران را توصیف کند. احتیاطی کە تنها ریشە در دستگاە سرکوب حاکم و یا خطر خارجی در تهدید زندگی مردم ندارد، و نمی توان آن را تنها با امر توان سیستم حاکم در بازتولید قدرت خود ارزیابی کرد. اما چرا در یک […]
-
سوسیالیسم شرقی و سرمایەداری
اسلاوی ژیژک، فیلسوف و تئوری پرداز اسلونیایی در مطلبی بە رقابت میان ایالات متحدە آمریکا و چین پرداختە است. او معتقد است کە:ـ نبرد جهان شمول میان سوسیالیسم و سرمایەداری همچنان پابرجاست، و سقوط شوروی فقط ایجاد وقفەای در آن بود و بس،ـ سوسیالیسم چینی را یک سوسیالیسم سرمایەدارانە می نامد،ـ معتقد است کە مدل […]
-
تصور آزادی
میشل فوکو معتقد بود تکنولوژی دیسیپلین است کە فرد را می سازد. او اگرچە فرد را یک خیال یا وهم می دانست، اما در همان حال بە واقعی بودن آن هم اذعان می کرد، اذعانی کە ریشە در قدرت دیسیپلین برای خلقت فرد داشت. قدرتی کە با آمدن مدرنیسم و یا جهان سرمایەداری در قرن […]
-
بی تفاوتی سیاسی
ارسطو دوهزار و پانصد سال پیس انسان را حیوانی سیاسی تعریف کرد. اگر سیاست فن ادارە جامعە است، پس انسان را از آن گریزی نیست، و بنابراین بناچار انسان باید سیاسی باشد، اگرچە همین مفهوم می تواند مفهومی نسبی باشد و بە نسبت شرایط اقتصادی ـ اجتماعی هر جامعەای در مسیر تاریخ مختصات ویژە خود […]
-
پوپولیسم و انقلاب
مدتیست کە در میان نیروهای اصلاح طلب و نیز تکنوکراتها و نخبگان دانشگاهی در ایران بحث بازگشت پوپولیسم در فضای سیاسی ایران مطرح است. البتە این بازگشت نە در معنای اینکە هم اکنون این پوپولیسم در جامعە وجود ندارد. نە، منظور بازگشت پوپولیسم بە قدرت و تسخیر ارگان دولت، بمانند دوران احمدی نژاد است. دلواپسان […]
-
بازگشت آب در توجیە استبداد شرقی
در نظریە “استبداد شرقی”، ادارە سیستم آب و آبیاری توسط دولت جایگاە ویژەای دارد. در این تئوری کە با آن بنیانهای مادی دسپوتیسم شرقی تبیین می شود، بعلت کمی آب و نقش آن در تولید (در زمانهای قدیم تولید از طریق کشاورزی و نقش اساسی ای کە این فرم تولیدی داشت)، دولت نقش ویژەای در […]
-
فوتبالیست، مهاجر و مزدور
یک فوتبالیست می تواند هنگامیکە توسط یک تیم دیگر خریدە می شود، بە همان اندازە در بازی و مسابقات در پیش رو تلاش و اصرار برای پیروزی بخرج دهد هنگامیکە برای تیم قبلی بازی می کرد، و شاید حتی علیە تیم قبلی خود هم. برای یک چنین فوتبالیستی نە خود تیم، بلکە بیشتر خود نفس […]
-
آنهائی کە دانستند و آنهائی کە ندانستند
آنهائی کە در ۵٧ چیزکی شدند، دانستند سالهای ۵٨، ۵٩، ۶٧، و ٨٨ را،… آن سالهای لعنتی حوادث دهشتبار را. و آنانی کە چیزکی نشدند در ۵٧، تنها در مورد سالهای ٢٠ تا ٣٢، ۵٠ و نیز کمی در مورد سالهای تاریخ میلادی دانستند، سال ١٩١٧ را می گویم. آنان هیچگاە ندانستند آن سالهائی را […]
-
آزادی، مسئولیت و خوشبختی
داستایفسکی نوشت کە اگر خدا وجود نداشتە باشد در غیابش همە چیز مجاز می شود. اگزیستانسیالیستها (وجودگرایان) نیز گفتند کە در حقیقت در بیرون از وجود آدمی هیچ تکیەگاهی پیدا نمی شود و بە همین جهت انسان در حقیقت موجودی تنهاست، و ضمن تاکید بر اینکە در غیاب خدا همە چیز در واقع مجاز می […]
