دسته: فکری و فلسفی
-
فرار مغزها از کردستان
فرار مغزها از کردستان کردستان و تشکیل دولت نیمە مدرن با ظهور دولت رضاشاە، ایران بتدریج وارد دورە نوینی از تاریخ خود شد کە می توان آن را با ترم ‘نیمە مدرن’ توصیف کرد. پهلوی اول در تلاش برای پایان دادن بە دوران قاجاریە دست بە تغییرات مهمی در بافت اقتصادی و فرهنگی جامعە زد […]
-
ایدەها می مانند
ایدەها می مانند هنگامیکە ایدەها بە جنبشهای اجتماعی گرە می خورند و شرایط پیروزی آنها را فراهم می آورند، یا اینکە بە معرف یک جنبش اجتماعی تبدیل می شوند، بە یکبارە شاهد رشد و نفوذ قابل توجە آن می شویم؛ اما آنگاە همین ایدە شکست می خورد، یا بهتر بگوئیم جنبشی کە خود را در […]
-
خدا را با مردمانش
خاورمیانە محل تولد سە دین مهم جهانیست: دین یهودی، دین مسیح و اسلام. هر سە دین بە همان خدا اعتقاد دارند کە یهودیت مبدع آن بود و هر سە دینهائی جهانی هستند با میلیونها و صدها میلیون هوادار. اما چرا هر سە دین در خاورمیانە پا بە عرصە وجود نهادند؟ دین یهود، دین قومی بود […]
-
جنگی کە دیگر ملی نیست
بە نظر می رسد بە جز جنگهای قبیلەای، همە جنگهای تاریخ خصلت فرا محلی و فرا ملی داشتەاند. خصلتی کە کماکان ادامە دارد. در زمان قدیم نیروی نظامی امپراطوری ها متشکل از نیروهای مختلف با عقبە نژادی و اتنیکی متفاوت بودەاند. می گویند یکی از علل شکست خشایارشاە در حملە بە یونان، تنوع قومیتی نیروهای […]
-
گورباچف و جهانی با ثبات تر
میخائیل گورباچف آخرین رهبر حزب کمونیست در دوران شوروی در مصاحبەای با نشریە تایمز ضـمن تاسف از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی گفتەاست اگر نظام شوروی حفظ می شد ما امروز جهانی با ثبات تر و عادلانەتر می داشتیم. او اگرچە یکی از نتایج واقعی سیاست اصلاحات در شوروی را پایان جنگ سرد، آزادی بیان، تجمعات […]
-
حق با کیست
رمان “آنچە در انتظار من بود” اثر رماننویس زن ایرانی ‘پرینوش صنیعی’ کە بە زبان نروژی هم ترجمە شدەاست را خواندم. رمان ماجرای زنی است بە اسم ‘معصوم’ برآمدە از یک خانوادە سنتی و مذهبی کە همراە خانوادەاش قبل از انقلاب ۵٧ از شهر قم بە تهران پایتخت کوچ می کنند و در آنجا اصل […]
-
نوستالژی سیاسی
در اخبار مربوط بە لبنان می شنویم کە تعدادی از مردم، کە بی گمان می تواند بعنوان یک گرایش جدی هم مطرح باشد، خواهان بازگشت بە دوران قیمومیت این کشور بە فرانسە هستند و یا علنا خواهان ایجاد یک نظام استبدادی برای جمع و جورکردن امور بشدت از هم گسیختە کشورشان. در ایران، در جریان […]
-
نئولیبرالیسم، چپ و کرونا
اشتباە محض است کە آلترناتیو نظم جهانی کنونی را بر اساس مدلهای پیشاجهانی شدن ترسیم کنیم. آلترناتیو نئولیبرالیسم، تقویت دولتهای ملی، گسترش ناسیونالیسم و بازگشت بە جزایر کوچک و از هم جدا نیست. بلکە آلترناتیو آن ایجاد یک جهان گلوبالیزە بر اساس یک نظم دیگر جهانی است کە روح جهانی نئولیبرالیسم را بە مرحلەای دیگر ارتقاء دهد.
-
نکتەای در مورد ناسیونالیسم
چنانکە گفتە می شود ناسیونالیسم در مفهوم مدرن خود با سرمایەداری متولد می شود. صنعتی شدن و لزوم ایجاد بازار یکپارچە، وجود جامعەای متحد و در ارتباط متقابل و نیز لزوم زبان واحدی کە این یکپارچگی و ارتباط متقابل را بتواند شکل دهد و تسریع کند از انگیزەهای ناسیونالیسم هستند. بە بیانی دیگر ناسیونالیسم ایدەئولوژی […]
-
سوسیالیسم رفرمیستی
منظور از سوسیالیسم رفرمیستی (اصلاح طلبانە) یک ایدئولوژی سوسیالیستی است کە معتقد بە تغییر تدریجی جامعە در مقابل تغییر انقلابی آن است، البتە در شرایطی کە یک دمکراسی پارلمانی حضور داشتە باشد. کلمە اصلاح طلبی یا رفرمیسم اینجا بە جای رویزیونیسم بکاربردە می شود. رویزیونیسم در اساس یک خط رفرمیستی خاص بود در درون سوسیال […]